Inhoudelijke eisen
______________________________________
└Schade toegebracht door de overheid en schadesoorten
_________________________________________________________________
Dit hoofdstuk is als volgt ingedeeld:
- Inleiding
- Financiële schade
- Categorie 1: Verminderde omzet, opbrengst of inkomen
- Categorie 2: Extra kosten
- Categorie 3: Waardevermindering
- Kosten rechtsbijstand
- Wettelijke rente
- Belastingschade
_______________________________________________________________
Inleiding
Ondernemers lijden regelmatig financiële schade door infrastructurele maatregelen. De schade bedraagt gemiddeld een ton euro. In sommige gevallen loopt de schade op tot 2,5 miljoen euro (vgl. MKB-Nederland schade openbare werken dringend beperken). De benadeelde ondernemer kan een deel van deze schade verhalen op het bestuursorgaan dat verantwoordelijk is voor de schade (nadeelcompensatie). Dit hoofdstuk gaat over het begrip schade.
Financiële schade
Het begrip schade kent in het nadeelcompensatierecht geen beperking. De ondernemer)kan dan ook alle vormen van schade opvoeren. In de meeste gevallen gaat het om financieel nadeel. Het financieel nadeel kan als volgt worden onderverdeeld.
Dit hoofdstuk is als volgt ingedeeld:
- Inleiding
- Financiële schade
- Categorie 1: Verminderde omzet, opbrengst of inkomen
- Categorie 2: Extra kosten
- Categorie 3: Waardevermindering
- Kosten rechtsbijstand
- Wettelijke rente
- Belastingschade
_______________________________________________________________
Inleiding
Ondernemers lijden regelmatig financiële schade door infrastructurele maatregelen. De schade bedraagt gemiddeld een ton euro. In sommige gevallen loopt de schade op tot 2,5 miljoen euro (vgl. MKB-Nederland schade openbare werken dringend beperken). De benadeelde ondernemer kan een deel van deze schade verhalen op het bestuursorgaan dat verantwoordelijk is voor de schade (nadeelcompensatie). Dit hoofdstuk gaat over het begrip schade.
Financiële schade
Het begrip schade kent in het nadeelcompensatierecht geen beperking. De ondernemer)kan dan ook alle vormen van schade opvoeren. In de meeste gevallen gaat het om financieel nadeel. Het financieel nadeel kan als volgt worden onderverdeeld.
|
1. Verminderde omzet, opbrengst of inkomen
● omzetderving ● gederfde winst ● gederfd woongenot ● gederfde huurinkomsten ● verminderde visvangsten ● verloren gaan opgebouwde goodwill |
2. Extra kosten
● omrijdkosten ● kosten verleggen kabels en leidingen ● schoonmaakkosten ● kosten aanpassen scheepshelling ● kosten vervangen walkraan ● investeringskosten ● verhuiskosten ● kosten geluidwerende maatregelen |
3. Waardevermindering
● waardevermindering woning ● waardevermindering appartement ● waardevermindering scheepswerf ● waardevermindering erfpachtrecht |
Tijdelijk omzetverlies
Bij nadeelcompensatie gaat het meestal om tijdelijk omzetverlies als gevolg van infrastructurele maatregelen en/of werkzaamheden (ABRvS 15 juli 2020, ECLI:NL:RVS:2020:1669, ABRvS 21 november 2018, ECLI:NL:RVS:2018:3802 en ABRvS 15 juni 2016, ECLI:NL:RVS:2016:1650). In een enkel geva lis het omzetverlies (inkomensschade) te relateren aan een planologische maatregel (ABRvS 9 juli 2006, ECLI:NL:RVS:2006:AY0384).
Tijdelijke verstoring woongenot
Schade kan zich voordoen in de vorm van tijdelijke overlast (gederfd woongenot). Voorbeeld hiervan is de overlast als gevolg van de aanleg van de tunnel in de A9 Gaasperdammerweg (ABRvS 26 augustus 2020, ECLI:NL:RVS:2020:2055).
Extra kosten
Het meest bekende voorbeeld zijn de extra gemaakte omrijdkosten als gevolg van een omleiding (ABRvS 11 december 2013, ECLI:NL:RVS:2013:2310). Minder bekend zijn de te plegen investeringen om de tijdens het werk overgelopen klanten terug te winnen (ABRvS 15 juni 2016, ECLI:NL:RVS:2016:1650 en ABRvS 31 oktober 2012, ECLI:NL:RVS:2012:BY1724, Gst. 2012/122, m.nt. J.W. van Zundert).
Permanente waardevermindering
Bij uitzondering kan permanente waardevermindering leiden tot nadeelcompensatie (ABRvS 9 april 2014, ECLI:NL:RVS:2014:1198). Voor meer informatie, klik hier.
Kosten rechtsbijstand
Bij toewijzing van de aanvraag komen de redelijkerwijs gemaakte rechtsbijstandskosten voor vergoeding in aanmerking. Dat geldt ook voor de kosten voor inschakeling van een financieel deskundige, bijvoorbeeld een accountant. Van belang is dat het inroepen van bijstand redelijk was en dat de omvang van de kosten redelijk is. Dat wordt de dubbele redelijkheidstoets genoemd. Voor meer informatie, klik hier.
Wettelijke rente
De wettelijke rente komt bij toewijzing van de aanvraag voor vergoeding in aanmerking. De wettelijke rente begint te lopen vanaf de datum van de ontvangst van de aanvraag. Voor meer informatie, klik hier
Belastingschade
Het is vaste rechtspraak dat belastingschade mede voor vergoeding in aanmerking komt (ABRvS 16 februari 2022, ECLI:NL:RVS:2022:488, ABRvS 16 februari 2022, ECLI:NL:RVS:2022:488 en ABRvS 3 februari 2010, ECLI:NL:RVS:2010:BL1791).
Bij nadeelcompensatie gaat het meestal om tijdelijk omzetverlies als gevolg van infrastructurele maatregelen en/of werkzaamheden (ABRvS 15 juli 2020, ECLI:NL:RVS:2020:1669, ABRvS 21 november 2018, ECLI:NL:RVS:2018:3802 en ABRvS 15 juni 2016, ECLI:NL:RVS:2016:1650). In een enkel geva lis het omzetverlies (inkomensschade) te relateren aan een planologische maatregel (ABRvS 9 juli 2006, ECLI:NL:RVS:2006:AY0384).
Tijdelijke verstoring woongenot
Schade kan zich voordoen in de vorm van tijdelijke overlast (gederfd woongenot). Voorbeeld hiervan is de overlast als gevolg van de aanleg van de tunnel in de A9 Gaasperdammerweg (ABRvS 26 augustus 2020, ECLI:NL:RVS:2020:2055).
Extra kosten
Het meest bekende voorbeeld zijn de extra gemaakte omrijdkosten als gevolg van een omleiding (ABRvS 11 december 2013, ECLI:NL:RVS:2013:2310). Minder bekend zijn de te plegen investeringen om de tijdens het werk overgelopen klanten terug te winnen (ABRvS 15 juni 2016, ECLI:NL:RVS:2016:1650 en ABRvS 31 oktober 2012, ECLI:NL:RVS:2012:BY1724, Gst. 2012/122, m.nt. J.W. van Zundert).
Permanente waardevermindering
Bij uitzondering kan permanente waardevermindering leiden tot nadeelcompensatie (ABRvS 9 april 2014, ECLI:NL:RVS:2014:1198). Voor meer informatie, klik hier.
Kosten rechtsbijstand
Bij toewijzing van de aanvraag komen de redelijkerwijs gemaakte rechtsbijstandskosten voor vergoeding in aanmerking. Dat geldt ook voor de kosten voor inschakeling van een financieel deskundige, bijvoorbeeld een accountant. Van belang is dat het inroepen van bijstand redelijk was en dat de omvang van de kosten redelijk is. Dat wordt de dubbele redelijkheidstoets genoemd. Voor meer informatie, klik hier.
Wettelijke rente
De wettelijke rente komt bij toewijzing van de aanvraag voor vergoeding in aanmerking. De wettelijke rente begint te lopen vanaf de datum van de ontvangst van de aanvraag. Voor meer informatie, klik hier
Belastingschade
Het is vaste rechtspraak dat belastingschade mede voor vergoeding in aanmerking komt (ABRvS 16 februari 2022, ECLI:NL:RVS:2022:488, ABRvS 16 februari 2022, ECLI:NL:RVS:2022:488 en ABRvS 3 februari 2010, ECLI:NL:RVS:2010:BL1791).